Vấn nạn hàng giả, hàng kém chất lượng: Thách thức lớn của ngành chức năng

Vấn nạn hàng giả, hàng kém chất lượng vẫn đang tồn tại và chiếm một lượng khá lớn trên thị trường. Những kẻ sản xuất, tiêu thụ hàng giả, hàng kém chất lượng ngày càng có nhiều chiêu thức tinh vi để qua mặt ngành chức năng và người tiêu dùng (NTD). Đây là vấn nạn đang gây không ít khó khăn cho cả cơ quan quản lý, lẫn doanh nghiệp (DN).

Gas giả khá phổ biến!

Theo Sở Công Thương, qua các đợt kiểm tra và khảo sát thì hàng giả hiện nay trên thị trường chủ yếu vẫn là giả mạo nhãn hiệu của các công ty có thương hiệu nổi tiếng, được NTD ưa chuộng. Trong 6 tháng đầu năm 2012, Chi cục Quản lý thị trường (QLTT) đã tiến hành kiểm tra và xử lý 20 vụ việc liên quan đến hàng giả với các mặt hàng chủ yếu như gas, bột ngọt, chất tẩy rửa, máy tính Casino, mỹ phẩm, phân bón và dầu nhớt... Trong đó, mặt hàng giả được lưu hành phổ biến nhất trên thị trường là gas dân dụng loại 12kg và bình gas mini nạp lại. Theo cơ quan chức năng, những kiểu kinh doanh sang chiết trái phép từ bình gas loại lớn sang bình 12kg và bình mini, sau đó dán niêm màng co dãn để tiêu thụ đều không an toàn, có nguy cơ cháy nổ cao. Trong tháng 7, cơ quan chức năng cũng đã xử lý 2 vụ kinh doanh gas giả với tổng số tiền phạt là 12 triệu đồng, tịch thu 14 chai LPG (khí hóa lỏng) loại 12kg. 

Lực lượng QLTT kiểm tra một cửa hàng kinh doanh gas ở thị trấn Uyên Hưng, huyện Tân Uyên

Ngoài việc sang chiết không đúng kỹ thuật, các loại bình gas mini tại các cơ sở sang chiết trái phép còn bị rỉ sét, không bảo đảm an toàn theo quy định. Không chỉ sang chiết, thị trường còn xuất hiện các cửa hàng bán gas lậu, không rõ nguồn gốc, gây nguy cơ cao về cháy nổ. Điển hình như trung tuần tháng 4-2012 vừa qua, Chi cục QLTT cũng đã phát hiện và thu giữ hơn 120 bình gas các loại của cửa hàng số 38 ở tổ 5, khu phố 1, thị trấn Uyên Hưng, huyện Tân Uyên, trong đó có gần 100 bình loại 13kg mang nhãn hiệu VT-Gas. Sau khi được mời đối chiếu, cán bộ của Công ty VT-Gas xác nhận hơn một nửa trong số gas của cửa hàng này là gas giả nhãn hiệu VT-Gas. Tại thời điểm kiểm tra, cửa hàng này hoàn toàn không xuất trình được giấy tờ chứng minh nguồn gốc số gas giả nhãn hiệu...

Đến xăng dầu, mũ bảo hiểm...

Xăng dầu và mũ bảo hiểm là 2 mặt hàng được các cơ quan chức năng tập trung rà soát về chất lượng và đo lường trong thời gian qua. Qua kiểm tra 50 vụ (trong 6 tháng) thì có 9 trường hợp vi phạm, trong đó về đo lường 6 vụ, về chất lượng 3 vụ, tịch thu 4 cột đo xăng dầu và 7 chi tiết của cột đo xăng dầu. Cơ quan chức năng cũng đã tước quyền sử dụng giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh xăng dầu có thời hạn của 6 DN có hành vi vi phạm về đo lường và chất lượng. Chỉ trong thời gian 6 tháng đầu năm, cơ quan chức năng cũng đã xử lý, phạt nộp số tiền hơn 1 tỷ đồng vào ngân sách đối với các vụ vi phạm. Riêng trong tháng 7, Tổ kiểm tra liên ngành do QLTT chủ trì đã tiến hành kiểm tra 3 vụ thì phát hiện 1 vụ vi phạm về đo lường, tịch thu 2 cột đo xăng dầu. Còn theo kết quả kiểm tra trong tháng 7 của Chi cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng (Sở KHCN) thì trong 16 mẫu xăng, dầu được lấy kiểm định (5 mẫu xăng, 11 mẫu dầu DO 0,05% S) cũng có 2 mẫu dầu DO 0,05% S không đạt chất lượng theo quy định (QCVN 1:2009/BKHCN).

Mũ bảo hiểm cũng là mặt hàng có tỷ lệ hàng kém chất lượng chiếm khá nhiều trên thị trường hiện nay. Qua 2 đợt kiểm tra tại 32 cơ sở kinh doanh trên địa bàn toàn tỉnh với số lượng 1.360 mũ bảo hiểm các loại, cơ quan chức năng cũng đã phát hiện 712 mũ không đạt chuẩn về nhãn hàng hóa và công bố hợp quy (không tên, địa chỉ sản xuất và dấu CR). Tiến hành kiểm định 9 mẫu thì có tới 3 mẫu không đạt chất lượng. Đa số các loại mũ không đạt chuẩn đều được kinh doanh theo kiểu di động trên các vỉa hè, khu vui chơi công cộng, khi phát hiện lực lượng thuộc cơ quan chức năng kiểm tra thì người bán hàng gom hàng bỏ trốn!

Bên cạnh xăng dầu, gas, mũ bảo hiểm... vẫn còn rất nhiều mặt hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng nhái khác được bày bán trên thị trường. Tuy nhiên, các hoạt động buôn bán này thường trà trộn với các mặt hàng khác hoặc len lỏi bán dạo tại các khu nhà trọ, vùng nông thôn với giá rẻ. Trong khi đó, lực lượng kiểm tra hàng giả, hàng kém chất lượng mỏng, địa bàn lại rộng nên khó lòng phát hiện được hết các vụ vi phạm dạng này. Một số mặt hàng giả, hàng kém chất lượng được ngụy trang tinh vi, có cả tem chống giả mà bằng mắt thường NTD khó thể phân biệt được! Do vậy, hàng giả, hàng kém chất lượng vẫn mãi còn “đất sống”!

TS Lê Quốc Chí, Giám đốc Trung tâm Phát triển công nghệ kỹ thuật chống hàng giả (Actech), cho biết hiện có khá nhiều hàng giả, hàng kém chất lượng được đưa vào tiêu thụ trên thị trường. Hàng giả, hàng kém chất lượng còn len lỏi đến tận những thôn, ấp vùng xa để đánh lừa NTD, bởi người dân ở những khu vực này ít nắm được thông tin về chất lượng hàng hóa. Nguy hiểm hơn, công cụ chống hàng giả là “tem chống hàng giả” hiện đã bị làm giả và được in lậu tràn lan. Như vậy, tem chống hàng giả không còn là công cụ để chống hàng giả nữa. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến DN, NTD mà còn là nguy cơ dẫn đến thảm họa cho nền kinh tế.

 

K.TÂN