Trồng lá giang, nghề không chỉ xóa đói giảm nghèo

Lá giang có vị chua thanh, mọc hoang dã trong rừng, là loại cây dây leo đặc trưng chỉ có ở vùng đất Đông Nam bộ. Lá giang cùng với các nguyên liệu thịt, cá dùng để nấu canh chua. Trong thực đơn hàng ngày của mọi gia đình, món canh chua gà lá giang thường hiện hữu và là món khoái khẩu của nhiều người. Trồng lá giang hiện là mô hình kinh tế hiệu quả của nông dân phường Phú Mỹ, TP.Thủ Dầu Một.

 Vườn lá giang tươi tốt của chị Tám ở Phú Mỹ Tại đây, nhà nhà đang tận dụng từng cm đất để trồng lá giang, ít nhất mỗi nhà cũng có vài chục gốc bố trí dọc theo hàng rào để lấy lá ăn. Anh Nguyễn Hữu Thạnh, Phó Chủ tịch UBND phường Phú Mỹ, cho biết toàn phường có 70 hộ trồng lá giang trên diện tích 3 ha theo kiểu sản xuất hàng hóa để bán. Đây là loại cây giúp các hộ nông dân của phường chuyển đổi nghề thành công sau khi đất nông nghiệp được quy hoạch để xây dựng khu liên hợp. Hiện có nhiều người nổi tiếng với nghề này và được mọi người gọi tên gắn với lá giang, như anh Tám lá giang (tên thật là Phạm Văn Lương). Anh Tám lá giang là một trong những người đầu tiên của phường Phú Mỹ chuyển đổi sang nghề trồng lá giang và thành công với nghề này.

Theo những hộ dân trồng lá giang ở Phú Mỹ thì đây là loại cây dân dã, quê mùa, nhưng có giá trị kinh tế cao. Chỉ cần bỏ vốn một lần là thụ hưởng gần như suốt đời. Lá giang là loại cây dễ trồng, dễ chăm sóc, mau thu hoạch, lại ít tốn công chăm sóc, phân bón, thuốc trừ sâu bệnh... Cây lá giang con mới ươm trồng trên đất hơi ướt chỉ sau 3 ngày là bám rễ, 2 tuần là đâm tược, 2 tháng là có thu hoạch.

Đến thăm vườn lá giang xanh ngút ngàn của anh Tám lá giang, vợ chồng anh cho biết, vào năm 2005, sau khi bàn giao hết đất rẫy để Nhà nước xây dựng khu liên hợp, cũng như các hộ nông dân ở Phú Mỹ, anh chị rất lo lắng vì không còn đất thì biết làm gì để sống? Sau nhiều ngày đêm đắn đo suy nghĩ, một lần tình cờ nhìn thấy dây lá giang của một hộ trong phường trồng để lấy lá nấu canh phục vụ bữa ăn hàng ngày, anh chị quyết định sẽ trồng lá giang để bán. Mới đầu, anh chị cùng các con vào rừng bứng cây con đem về, cày xới đất trong vườn, xây trụ, mua phân bón... trồng kín 1.000m2 đất, tiêu tốn hết 15.000 triệu đồng. Chị Tám cho biết đây là loại cây kháng sâu bệnh rất tốt, cắt lá xong chỉ cần bón ít phân đạm, phân gà hay tro trấu là có thể an tâm ngồi chờ thu hoạch lứa khác. Trồng lá giang chỉ cần để ý phòng bệnh đốm lá khi mưa xuống hoặc sương muối. Mỗi ngày, vườn lá giang của gia đình chị Tám cho thu hoạch khoảng 300 -400 bó, giá hiện nay 1.200 đồng/bó, còn vào mùa nắng nóng có khi giá lên tới 2.200 đồng/bó. Lá giang thu hoạch xong được bán mối cho thương lái ở chợ hàng bông Phú Hòa. Nhờ vườn lá giang này mà mỗi ngày gia đình anh chị Tám cầm chắc dăm 300.000đồng...

Khác với anh Tám Lương, vợ chồng anh Võ Trọng Thủy, ở khu phố 1, phường Phú Mỹ thì bán lá giang qua thương lái. Anh chị Thủy cho biết đã làm nghề này được 7 năm, trên diện tích 1.000m2. Anh chị không thu hoạch hàng ngày mà cắt theo vụ. Mỗi năm thu hoạch 6 vụ, mỗi vụ thu 10.000 bó. Anh Thủy cho biết, đây là loại cây có giá trị kinh tế cao, lại ít tốn công chăm sóc. Hàng ngày, sau khi thu xếp việc nhà xong, anh chị xuống vườn lá giang cách nhà mấy bước chân, để chăm sóc hoặc thu hoạch. Do lúc đầu chưa có kinh nghiệm nên anh Thủy xây trụ hơi cao, nên bây giờ cắt lá cực hơn vườn có trụ thấp. Anh chị Thủy nói nhỏ: “Lá giang là loại rau cực sạch, chỉ cần vô ý tiểu vô gốc là nó chết liền...”.

Nhờ có nguồn thu nhập ổn định từ mô hình trồng lá giang mà các hộ dân theo nghề này ở phường Phú Mỹ có cuộc sống ổn định. Một số hộ có diện tích trồng lá giang lớn như anh Tám Lương, anh chị Thủy đã tích lũy, mua sắm được tiện nghi phục vụ gia đình cũng nhờ lá giang. Lá giang Phú Mỹ từ chợ hàng bông Phú Hòa còn theo chân thương lái đi khắp mọi miền đất nước, đặc biệt là đến với người dân các tỉnh miền Tây. “Người dân ở các tỉnh miền Tây trước đây thường dùng cơm mẻ, nay mới biết lá giang và nghiện luôn loại lá chua thanh tao này”, chị Thủy nói. 

NGỌC TRỰC