Tích cực xử lý nợ đọng bảo hiểm xã hội

(BDO) Năm 2015, một số doanh nghiệp (DN) trên địa bàn TX.Thuận An làm ăn thua lỗ do ảnh hưởng bởi khó khăn chung của kinh tế thế giới, dẫn đến mất khả năng đóng bảo hiểm cho người lao động. Bên cạnh đó, do quy định mức lãi suất chậm đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) thấp hơn mức lãi suất vay ngân hàng nên nhiều DN cố tình chây ỳ việc đóng BHXH để chiếm dụng vốn. Tuy nhiên, bằng những biện pháp tích cực, năm 2015 cơ quan BHXH TX.Thuận An đã thu đạt 100% chỉ tiêu BHXH tỉnh giao.

 LĐLĐ TX.Thuận An tổ chức hội nghị triển khai Nghị quyết của Bộ Chính trị về công tác BHXH, BHYT giai đoạn 2012-2020 đến các DN trên địa bàn

Sở dĩ có tình trạng một số DN chây ỳ việc đóng BHXH cho người lao động là do thời gian khởi kiện các DN vi phạm thường kéo dài, việc thi hành án chậm hoặc không thu hồi được; cơ quan xử lý vi phạm pháp luật về BHXH chưa kiên quyết; giải quyết kiến nghị sau thanh, kiểm tra không kịp thời… dẫn đến việc nhiều chủ sử dụng lao động không coi trọng việc thực hiện pháp luật về BHXH.

Bên cạnh đó, nhận thức về trách nhiệm tham gia BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT) bắt buộc của người sử dụng lao động, lẫn người lao động vẫn còn hạn chế. Vì vậy, tình hình nợ đọng bảo hiểm trong DN có dấu hiệu tăng cao, gây ảnh hưởng trực tiếp đến quỹ BHXH, BHYT và quyền lợi của người lao động.

Trong số này có nhiều DN nợ kéo dài nhiều năm với số tiền nợ lớn như Công ty Trần Đức, Công ty Mai Việt, Công ty Quang Trung...

Để hạn chế vi phạm pháp luật về BHXH nói chung và hạn chế việc nợ đọng BHXH nói riêng, Cơ quan BHXH TX.Thuận An đã quyết liệt thực hiện việc đôn đốc, thu nợ; thành lập Tổ công tác liên ngành để kiểm tra, xử lý nợ đọng BHXH; thành lập ban chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH của thị xã; xây dựng quy chế phối hợp và giao trách nhiệm cho các ban ngành, đoàn thể để vừa thực hiện các giải pháp phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT, bảo hiểm tự nguyện (BHTN), vừa đôn đốc xử lý nợ.

Cán bộ, nhân viên Cơ quan BHXH TX.Thuận An còn chủ động trực tiếp đến từng đơn vị có nợ đọng BHXH kéo dài để đôn đốc việc thu nộp các khoản bảo hiểm; nắm bắt kịp thời tình hình hoạt động sản xuất, kinh doanh của đơn vị để đưa ra biện pháp hợp lý.

Song song đó, Cơ quan BHXH thị xã còn phối hợp với các cơ quan báo chí, truyền thông mở các chiến dịch tuyên truyền nhằm làm chuyển biến nhận thức và hoạt động của các ngành, các cấp và người dân về chính sách BHXH, BHYT; đồng thời công bố danh tính các đơn vị vi phạm pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN trên các phương tiện thông tin đại chúng. Nhờ đó, tình trạng nợ đọng trong năm 2015 đã giảm đáng kể.

Từ những biện pháp tích cực nói trên, nhiều đơn vị trước đây vốn chưa chú ý nhiều đến việc đóng BHXH cho người lao động đã có chuyển biến tích cực, ý thức được trách nhiệm của đơn vị đối với người lao động thông qua việc đóng BHXH. Đơn cử như Công ty TNHH thương mại - dịch vụ - du lịch An Lâm (đóng tại phường Vĩnh Phú).

Do đặc thù hoạt động của công ty là làm dịch vụ du lịch nên thường xuyên di chuyển, nhưng lãnh đạo công ty đã ý thức được tầm quan trọng của BHXH, BHYT đối với người lao động, nên nhiều năm qua công ty luôn thực hiện tốt việc đóng đầy đủ các loại BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động. Bên cạnh các khoản lương thưởng hậu hỷ, quyền lợi về bảo hiểm được bảo đảm nên người lao động trong công ty luôn gắn bó với công việc và xem công ty như ngôi nhà thứ hai của mình, ít có chuyện lao động nhảy việc, bỏ công ty để đến với công ty khác.

Để việc thực hiện các thủ tục liên quan đến BHXH, nộp BHXH thuận lợi cho DN, Cơ quan BHXH TX.Thuận An cũng thường xuyên mở các lớp tập huấn triển khai các thông tư, văn bản chính sách pháp luật mới đến các cơ quan, đơn vị, DN tham gia BHXH trên địa bàn.

Do có sự liên kết chặt chẽ với các DN nên việc đóng BHXH cũng được tiến hành đầy đủ, đúng quy định. Số tiền BHXH, BHYT, BHTN hiện chiếm đến 32,5% quỹ lương của người lao động. Nếu DN, đơn vị sử dụng lao động thực hiện đóng đầy đủ các loại BHXH sẽ góp phần giúp người lao động ổn định cuộc sống sau khi nghỉ việc, về hưu.

Sau 8 năm làm việc tại Công ty Rohto Pharmaceutical (Nhật Bản) anh Trần Minh Thái, quê tỉnh Sóc Trăng vừa xin nghỉ việc. Đối với anh Thái, số tiền BHTN lãnh được phần nào giúp anh có thêm kinh phí để về quê lo công việc gia đình.

Bên cạnh đó, công tác thanh tra, kiểm tra cũng được Cơ quan BHXH TX.Thuận An đẩy mạnh. BHXH TX.Thuận An đã phối hợp với các ngành tư pháp, thanh tra, lao động - thương binh và xã hội thành lập đoàn thanh tra liên ngành để tiến hành thanh tra các đơn vị sử dụng lao động trên địa bàn.

Qua thanh, kiểm tra, đoàn đã đề nghị UBND TX.Thuận An ra văn bản đôn đốc 81 đơn vị nợ đọng BHXH. Trong số đó, có 48 đơn vị nợ đọng BHXH kéo dài chấp hành nghiêm túc nội dung văn bản về việc nộp BHXH với số tiền trên 6,5 tỷ đồng, các doanh nghiệp còn lại do thực sự khó khăn nên vẫn tiếp tục xin nợ BHXH, BHYT.

Trong năm, BHXH TX.Thuận An cũng đã lập hồ sơ khởi kiện 61 đơn vị và yêu cầu thi hành án 16 đơn vị với tổng số tiền nợ đọng là 33 tỷ đồng. Sau xét xử đã có 18 đơn vị nộp 2,12 tỷ đồng tiền nợ BHXH.

Mặc dù đã đạt được những kết quả tích cực, nhưng giải quyết tình trạng nợ đọng BHXH vẫn là “bài toán” nan giải đặt ra đối với ngành BHXH từ nhiều năm qua.

Bên cạnh việc thực hiện nghiêm các chế tài xử phạt đối với các hành vi vi phạm để bảo đảm tính răn đe, hạn chế vi phạm pháp luật, bảo đảm quyền lợi cho người lao động thì việc thực hiện các cơ chế, chính sách về BHXH cần được tính toán hợp lý dựa trên cơ sở tình hình kinh tế và thực trạng của DN.

Có như vậy thì mới tạo điều kiện cho DN vừa trả được nợ BHXH, BHYT, vừa tiếp tục sản xuất, kinh doanh. Đó cũng là ý kiến chung của nhiều chủ DN còn nợ đọng BHXH trước thực tế khó khăn của DN.

Cùng với nỗ lực của các cơ quan Nhà nước, để giải quyết dứt điểm nợ đọng BHXH, cần có sự vào cuộc của các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội và người lao động với vai trò giám sát, phản biện. Để người lao động có thể phát huy vai trò giám sát, phản biện nhằm bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của mình, các tổ chức công đoàn cần tiếp tục đẩy mạnh việc tuyên truyền, giáo dục nhằm nâng cao nhận thức của người lao động về BHXH, BHYT và BHTN.

 PHƯƠNG NGA