Thu gom lục bình: Cần có biện pháp xử lý hiệu quả hơn

 “Đau đầu” với lục bình

Có thể nói, chưa bao giờ lục bình trên sông Sài Gòn lại nhiều như năm nay. Con sông Sài Gòn kéo dài từ hồ Dầu Tiếng về TP.Hồ Chí Minh vốn có độ dốc thấp, thủy triều tác động không lớn như nhiều con sông khác nên dòng chảy chậm. Đây là một trong những nguyên nhân chính khiến cho lục bình có điều kiện sinh trưởng ổn định và gây khó khăn cho tàu bè qua lại trên sông.

  Hiện nay, công tác thu gom, xử lý lục bình gần như chỉ trông cậy vào các phương tiện cơ giới của BIW

Tại khu vực Phú An (TX. Bến Cát), lục bình theo dòng thủy triều mỗi ngày dồn ứ về tấp vào bên bờ phía Bình Dương xanh rì, gây ùn tắc khiến tàu bè không thể qua lại. Tại đây, ca nô loại lớn thường xuyên dùng để đi trên sông cũng không thể nào hoạt động được. Bà Nguyễn Thị Thu, một người dân sống lâu năm ở địa phương lắc đầu cho biết: “Năm nào lục bình cũng dồn về đây khiến tàu thuyền không thể lưu thông được. Trước kia ấp này còn có vài người làm nghề cá nhưng giờ lục bình nhiều quá không thể thả lưới được nữa, đành bỏ”.

Trong khi đó, tại khu vực chợ Thủ, phường Phú Cường (TP.Thủ Dầu Một), chúng tôi bắt gặp tài công Nguyễn Văn Bình đang dùng cây gạt từng mảng lục bình lớn ra xa để bảo đảm an toàn cho chân vịt của chiếc phà đưa khách sang sông Sài Gòn. Tài công Bình cho biết: “Chưa năm nào lục bình nhiều như năm nay. Lục bình nhiều quá, gặp thủy triều lớn hoặc gió Tây Nam là ùn tấp vào mạn bờ phía Bình Dương khiến chúng tôi phải rất vất vả để điều khiển phương tiện trên sông”.

Lục bình không chỉ cản trở tàu thuyền thông thương trên các sông chính mà còn làm ùn ứ kênh rạch, các nhánh sông nhỏ, gần như làm tê liệt hoàn toàn chức năng điều tiết nước của hệ thống này. Chính những tác hại ấy là trở lực lớn cho quyết tâm cải tạo hệ thống thủy lợi, nhà vườn để phát triển nông nghiệp đô thị, nông nghiệp ứng dụng kỹ thuật cao của Bình Dương trong tương lai gần.

Cần chung tay hành động

Nhận thấy những tác hại nguy hiểm từ lục bình sinh sôi, nảy nở trên sông Sài Gòn, trong nhiều năm qua Bình Dương đã triển khai nhiều biện pháp khác nhau để tìm cách tận diệt lục bình, trả lại sự thông thoáng cho bề mặt sông ngòi, kênh rạch trên địa bàn. Nhiều ý tưởng được đưa ra thực hiện. Tổng Công ty Becamex IDC đã từng thực hiện việc vớt lục bình về làm phân bón cho cây sao nhưng không thành công. Lại có doanh nghiệp đưa ra ý tưởng tận dụng lục bình làm phân vi sinh, làm bột ván ép nhưng chưa khả thi.

Trong khi đó, được sự phân công của UBND tỉnh, trong nhiều năm qua Công ty TNHH MTV Cấp thoát nước - Môi trường Bình Dương (BIWASE) đảm nhận việc dùng phương tiện cơ giới để vớt lục bình, sau đó mang đi xử lý tại Xí nghiệp Xử lý chất thải của công ty. Do chưa có máy móc chuyên dùng, chưa phải là lực lượng chuyên trách nên BIWASE tạm thời dùng 2 máy đào và 2 xà lan, có độ chế gàu múc bằng lưới để vớt lục bình. Chỉ tính riêng trong năm 2013, BIWASE đã vớt khoảng 530 tấn lục bình trên sông Sài Gòn. Từ đầu năm 2014 đến nay, công ty cũng đã ra quân 3 đợt, vớt tổng cộng 1.850 tấn lục bình.

Dù số lượng lục bình được vớt tăng cao kỷ lục so với các năm trước nhưng theo đánh giá của BIWASE, con số đó vẫn chưa thấm vào đâu so với số lượng thực tế trên sông Sài Gòn vào thời điểm hiện tại. “Chúng tôi vớt bao nhiêu cũng không hết vì sông dài, liên quan đến 3 tỉnh Bình Dương, Tây Ninh, TP.Hồ Chí Minh. Khi chúng tôi vừa vớt xong bên bờ Bình Dương thì gió và thủy triều lại đẩy ngược lục bình từ bờ TP.Hồ Chí Minh sang, thủy triều rút thì lục bình từ đầu nguồn lại đổ về”, anh Nguyễn Ngọc Mạnh, Giám đốc Xí nghiệp Quản lý, khai thác thủy lợi thuộc Công ty BIWASE cho biết.

Theo anh Mạnh, nếu muốn xử lý triệt để lục bình trên sông Sài Gòn cần có sự vào cuộc của nhiều ngành, nhiều địa phương và nhân dân. Đặc biệt là phải có sự chung tay, góp sức của cả Bình Dương, Tây Ninh lẫn TP.Hồ Chí Minh trong việc xử lý lục bình, khai thông dòng chảy cho tàu thuyền thông thương, hoạt động bình thường trên sông Sài Gòn. Ngoài ra, đã đến lúc Bình Dương cần lập ra lực lượng chuyên trách để xử lý vấn nạn lục bình. Khi đó, cả con người lẫn phương tiện sẽ được đầu tư chuyên nghiệp hơn. Có như thế, hoạt động thu gom lục bình, khai thông dòng chảy trên sông sẽ có những hiệu quả tốt hơn.

 KHÁNH VINH