Gặp gỡ những cựu chiến binh (CCB) từng tham gia làm nghĩa vụ quốc tế trên đất bạn Campuchia trong lễ tưởng niệm 39 liệt sĩ (LS) thuộc C13-D3-E696-F5 hy sinh ngày 29-11-1986 vừa qua tại huyện Tân Uyên giúp chúng tôi thấu hiểu những hy sinh anh dũng của người lính trong cuộc chiến đấu.
Ngày 26-2-1986, những người con của tỉnh Sông Bé (nay là 2 tỉnh Bình Dương, Bình Phước) lên đường nhập ngũ. Với nhiệt huyết, khí thế hừng hực của những người lính tình nguyện tham gia chiến đấu trên đất Campuchia, thực hiện nhiệm vụ truy bắt tàn quân của chế độ diệt chủng Pôn Pốt - Iêng Sary, giúp nhân dân Campuchia xây dựng lại đất nước.
Trận đánh ác liệt ngày 29-11-1986 ở suối Long Viên (tỉnh PhumTàĐun) đã thể hiện tinh thần đấu tranh anh dũng của quân ta. Trung đoàn có 52 đồng chí thuộc C13-D3-E696-F5 hành quân từ PhumTàĐun đến nơi Trung đoàn 696 đóng quân. Chiến sĩ đại liên Huỳnh Văn Châu, nhớ lại: “Được lệnh nổ súng, giữa hai bên ta và địch đã rất gần, chỉ cách nhau chưa đầy 200m. Khi phát hiện bị địch bao vây, đồng chí Đỗ Hồng Hà đã sử dụng bộ đàm gọi chi viện từ phía Tiểu đoàn 1. Lúc đó địch bắn thẳng B40 vào chỗ chỉ huy làm 3 đồng chí hy sinh. Ta bị cắt đứt thông tin liên lạc, đồng thời bị địch bao vây. Mặc dù nằm trong thế gọng kìm nhưng chiến sĩ ta vẫn anh dũng chiến đấu. 39 đồng chí hy sinh khiến lòng căm thù, ý chí chiến đấu của những người còn sống thêm mạnh mẽ”.
Theo các CCB trận đánh này, trong hoàn cảnh chiến tranh ác liệt, mỗi khi đồng đội hy sinh anh em luôn tìm mọi cách lấy thi hài về an táng tập trung tại một địa điểm trong rừng, ghi tọa độ vị trí để dễ tìm kiếm. Nhiều trường hợp không thể nhận diện, phải dựa trên những kỷ vật hay nhận dạng của những đồng chí cùng chiến đấu. Nhưng dù bất cứ giá nào anh em còn sống vẫn luôn tâm niệm phải quy tụ đầy đủ hài cốt của những đồng đội trở về quê hương.
Để tưởng niệm 39 LS trong trận đánh suối Long Viên, ngoài chính sách của Nhà nước trong việc quy tụ phần mộ của các LS về nước, chăm lo gia đình chính sách, các CCB chiến đấu tại chiến trường Campuchia (CCB huyện Tân Uyên, Bình Dương) đã kết hợp với CCB các tỉnh, thành tổ chức nhiều chuyến trở về chiến trường xưa tìm hài cốt của đồng đội. Năm 1998, toàn bộ hài cốt 39 LS được đưa về an táng tại nghĩa trang quê nhà. Lễ tưởng niệm 39 LS được tổ chức hàng năm, bắt đầu từ ngày 29-11-1996, do CCB thuộc đơn vị C13-D3-E696-F5 đang sinh sống tại huyện Tân Uyên tổ chức. Ngoài ra, các CCB còn gây quỹ để thăm hỏi, giúp đỡ gia đình của 39 LS, hỗ trợ những CCB có hoàn cảnh khó khăn vay vốn, chia sẻ kinh nghiệm làm giàu, giúp đỡ nhau đi lên trong thời bình như đã từng gắn kết, đùm bọc nhau trong thời chiến.
T.LÝ - Đ.TUÂN
