Phát huy vai trò của đội xung kích phòng, chống thiên tai cấp xã

(BDO) Đội xung kích phòng, chống thiên tai là lực lượng chủ chốt tại chỗ, là lực lượng tiên phong xử lý các tình huống khẩn cấp ngay từ đầu khi xảy ra sự cố. Đội làm việc theo chế độ kiêm nhiệm, với nòng cốt là lực lượng dân quân tự vệ và sự tham gia của thành viên từ các cơ quan, tổ chức chính trị - xã hội ở cấp xã. 

Đội xung kích phòng, chống thiên tai phường Bình An, TP.Dĩ An ứng trực hỗ trợ phương tiện, người dân lưu thông qua khu vực ngập sâu do mưa ngày 13-10-2024

Lực lượng Đội xung kích phòng, chống thiên tai cấp xã là công an, dân phòng, chữ thập đỏ, đoàn thanh niên, hội cựu chiến binh, hội phụ nữ, hội nông dân và một số công chức chuyên môn cấp xã như: địa chính - nông nghiệp - xây dựng và môi trường, công chức văn phòng - thống kê, công chức văn hóa - xã hội, y tế… 

Đội trưởng do Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy quân sự cấp xã kiêm nhiệm; Đội phó do Chỉ huy phó Ban Chỉ huy quân sự cấp xã; Phó trưởng Công an cấp xã và Bí thư Đoàn thanh niên cấp xã kiêm nhiệm.

Theo ông Vũ Ngọc Thìn, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi, đội xung kích phòng, chống thiên tai cấp xã là những người sống tại địa phương, hiểu dân và thông thuộc địa hình, biết cụ thể các điểm xung yếu tại địa phương nên sẽ chủ động hơn trong các hoạt động phòng, chống thiên tai. 

Đây là lực lượng tiên phong xử lý các tình huống khẩn cấp ngay từ giờ đầu, hỗ trợ và sơ tán khẩn cấp người dân tại các khu vực xảy ra ngập lụt, chia cắt, cô lập đến nơi an toàn; báo hiệu, canh gác, hướng dẫn tại những nơi bị ngập sâu, sạt lở, chia cắt để bảo đảm an toàn cho người, phương tiện tham gia giao thông. 

Ngoài ra, đội còn hỗ trợ dọn dẹp hiện trường, sửa chữa nhà hư hỏng, dựng nhà tạm, nhanh chóng ổn định đời sống người dân bị ảnh hưởng do thiên tai; hỗ trợ tìm kiếm người mất tích, cứu chữa kịp thời người bị thương, mắc kẹt, nước cuốn…

Đội xung kích phòng, chống thiên tai xã Phước Vĩnh, huyện Phú Giáo dọn dẹp cây xanh bị gãy đổ do dông lốc ngày 4-9-2024

Nhận thấy vai trò, sự cần thiết của lực lượng xung kích cơ sở, năm 2020 Ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh đã có Công văn số 664/SNN-PCTT triển khai cho các huyện, thành phố tổ chức phổ biến, hướng dẫn thực hiện Quyết định số 08/QĐ-TWPCTT của Ban Chỉ đạo Quốc gia về phòng chống thiên tai Hướng dẫn xây dựng và củng cố đội xung kích phòng chống thiên tai cấp xã. Sau hơn 4 năm triển khai thực hiện, đến nay 91/91 xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh đã thành lập Đội xung kích phòng, chống thiên tai và kiện toàn hàng năm với lực lượng 6.864 thành viên.

Những năm gần đây, thiên tai diễn biến bất thường và có xu hướng cực đoan, nhiều nơi trên địa bàn tỉnh bị mưa lớn, ngập lụt cục bộ, sạt lở bờ sông, suối, dông lốc, sét, nắng nóng... 

Để hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do thiên tai gây ra, bên cạnh nỗ lực của các lực lượng chức năng cấp tỉnh, cấp huyện trong công tác phòng, chống thiên tai, thì lực lượng xung kích phòng, chống thiên tai cấp xã có vai trò nòng cốt thực hiện phương châm “4 tại chỗ” ở cơ sở. 

Có thể nói, nhờ có hoạt động hiệu quả của các đội xung kích cơ sở từ việc tham gia xây dựng kế hoạch phòng, chống thiên tai, phương án ứng phó thiên tai, phổ biến, tuyên truyền nâng cao nhận thức, kỹ năng, trách nhiệm của nhân dân trong phòng chống thiên tai, thông tin kịp thời đến nhân dân tình hình diễn biến thiên tai, khu vực nguy hiểm mà thiệt hại về thiên tai đã được giảm đáng kể.

Ông Vũ Ngọc Thìn cho biết, để phát huy vai trò, năng lực của lực lượng xung kích cơ sở, thời gian qua, UBND, Ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn các huyện, thành phố đã tăng cường tập huấn cho lực lượng xung kích phòng, chống thiên tai cấp xã trang bị các kiến thức cơ bản về công tác phổ biến tuyên truyền về phòng, chống thiên tai; chủ động tổ chức triển khai lực lượng, phương tiện và phối hợp chặt chẽ với các lực lượng khác thực hiện nhiệm vụ phòng, chống thiên tai, cứu hộ, cứu nạn đạt kết quả tốt. Qua đó, góp phần hạn chế thấp nhất thiệt hại do thiên tai gây ra, giúp nhân dân khắc phục khó khăn, ổn định đời sống và sản xuất. 

Thời gian tới, để phát huy hơn nữa vai trò của lực lượng xung kích phòng, chống thiên tai, đảm bảo toàn bộ lực lượng xung kích trên địa bàn được phổ biến nâng cao kiến thức, kỹ năng, năng lực nhằm đáp ứng các yêu cầu thực tiễn khi thiên tai xảy ra tại địa phương, UBND, Ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn các huyện, thành phố cần quan tâm hơn đến công tác tập huấn, huấn luyện, diễn tập cho lực lượng xung kích. 

Bên cạnh đó, cần đảm bảo kinh phí để thực hiện chế độ, chính sách cho lực lượng xung kích phòng, chống thiên tai khi được huy động tập huấn, huấn luyện, diễn tập và làm nhiệm vụ phòng, chống thiên tai quy định tại Mục 7, Nghị định 66/2021/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Phòng, chống thiên tai và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống thiên tai và Luật Đê điều.

Thoại Phương - Ngọc Thìn