Bài 1: Từ thích thời trang hàng ngoại...
Những năm đổi mới, đất nước mở cửa hội nhập với thế giới, chúng ta, đặc biệt là giới trẻ đã học tập, tiếp thu được nhiều cái mới, lạ để bổ sung cho kiến thức của mình; trong đó có những đổi mới trên lĩnh vực văn hóa. Tuy nhiên, cùng với tiếp thu những nét văn hóa tiến bộ thì ta cũng tiếp xúc với những luồng văn hóa không phù hợp với bản sắc, chuẩn mực văn hóa Việt Nam, trong đó có chuyện chạy theo thời trang hàng hiệu, hàng ngoại, văn hóa hâm mộ thần tượng khiến chúng ta cần phải suy ngẫm lại. Nhiều teen ăn mặc theo phong cách của các diễn viên Hàn Quốc Ảnh: C.Thanh
Hơn nhau bởi... hàng hiệu!
Tâm lý nhiều bạn trẻ (teen) bây giờ là thích ăn mặc hàng ngoại, hàng hiệu và hàng độc. Theo các teen, hàng càng độc càng chứng tỏ đẳng cấp của mình. Khi ra đường không chỉ quần áo mới dùng hàng hiệu mà từ điện thoại, giày, dép, mũ nón, mỹ phẩm... và đến ngay cả cách trang điểm ấn tượng cũng được nhiều teen đặc biệt quan tâm. Quan niệm của các teen bây giờ khi ra đường là phải mốt, không mốt thì không ra đường. Đồng thời, với sự xuất hiện quá nhiều thần tượng ca nhạc, phim ảnh đã khiến căn bệnh đua đòi, bắt chước của các teen càng ngày càng nặng thêm. Có người nói vui, ngoài đường bây giờ teen bình thường không thấy đâu, chỉ thấy toàn teen như ca sĩ, diễn viên Hàn Quốc. Và để đạt cái chuẩn “sành điệu”, nhiều teen đã phải bỏ ra những khoản tiền không nhỏ để duy trì cái danh hiệu “hão huyền” đó.
Nếu có dịp ghé đến các trung tâm mua sắm hay các cửa hàng bán đồ hiệu, độc trên khắp các tuyến đường ở TX.TDM, Thuận An, Dĩ An ta dễ dàng nhận thấy đối tượng phục vụ của các cửa hiệu này phần lớn đều là các bạn còn rất trẻ. Vì là đồ hiệu, độc nên tại những cửa hàng này giá của các mặt hàng luôn rất cao, trung bình cho quần áo là từ 500.000 đến 1 triệu đồng/bộ, với giày thì cao hơn 1 - 2 triệu đồng/đôi, cá biệt cũng có đôi lên đến 4 - 5 triệu đồng.
Tại một cửa hàng bán giày dép đắt tiền trên đường Đinh Bộ Lĩnh, tôi đã tận mắt “mục sở thị” hai nữ sinh trung học của một trường tại TX.TDM đi mua giày. Sau một lúc chọn lựa, cả hai mang ra quầy 4 đôi giày để tính tiền. Biên lai tính tiền của các teen này đã khiến những khách hàng tại đây phải “giật mình” khi lên đến hơn 5 triệu đồng và một trong hai cô nữ sinh đã lấy tiền ra để thanh toán không một chút đắn đo. Hỏi người bán mới biết, đây là hai khách hàng thường xuyên, gia đình của hai cô bé này thuộc loại khá giả, được cha mẹ thường xuyên chu cấp tiền để tiêu xài. Chính vì lẽ đó nên các em đã quen với việc tiêu xài phung phí những đồng tiền không phải do mình làm ra. Trên thực tế, người trực tiếp kiếm ra những đồng tiền này có khi cũng phải suy nghĩ hay “xót ruột” khi nhìn vào hóa đơn thanh toán. Còn các teen thì không, họ móc ví ra trả một cách “hồn nhiên” như chính tâm hồn teen vậy.
Được hỏi, chắc phải thích lắm mấy đôi giày này nên mới dám bỏ khoản tiền lớn như vậy để mua, một trong hai trả lời: “Không hẳn là bọn em thích nó, nhưng vì mấy đứa bạn khác đứa nào cũng có vài đôi. Mình không có mà đi chơi với chúng nó thì “nhục” lắm”?!
Nghèo cũng “cố” làm sang
Thật sự, lối sống của teen hiện đang là nỗi e ngại, bức xúc của gia đình và xã hội khi tận mắt chứng kiến cảnh teen ăn chơi, tiêu xài hoang phí theo kiểu giày Ý, quần áo là hàng hiệu của Mỹ, Hồng Kông, Đài Loan, son môi, nước hoa của Pháp, tóc thì đủ màu kiểu Hàn Quốc...
Có tiền xài đồ xịn là chuyện bình thường, thế nhưng lại có những teen nhà nghèo vẫn cố sức đua đòi. Và để có tiền mua sắm cho “bằng bạn bằng bè”, nhịn ăn, nhịn mặc không đủ, nhiều teen đã khiến cha mẹ khốn đốn.
Là con trong một gia đình nông thôn không dư giả gì mấy, nhưng chỉ sau một năm lên TX.TDM học đại học, Ngọc Huy đã nhanh chóng thay đổi để bắt kịp với lối sống thành thị. Thấy bạn bè đứa nào cũng laptop, điện thoại xịn, Huy cũng quyết tâm đổi cái Nokia đời cũ của mình và sắm một cái laptop. Cắt giảm tối đa các khoản chi tiêu, mỗi tháng cũng chỉ dư ra được hơn 800.000 đồng, không thể nào đáp ứng được “kinh phí” để có thể “tậu” được 2 món đồ. Thế là em gọi điện về nhà “vẽ” ra đủ thứ tiền để xin mà không quan tâm bố mẹ đang phải vất vả kiếm từng đồng tiền cho mình ăn học. Với những gia đình dư giả, việc chi tiền cho con cái trang bị điện thoại, laptop thì không có gì để nói. Tuy nhiên, với hoàn cảnh như Huy mà vẫn đua đòi chạy theo tâm lý số đông thì thật đáng ngại.
Vẻ ngoài không làm nên giá trị con người!
Tiêu dùng hoang phí, vung tay quá trán từ những đồng tiền không do mồ hôi công sức của mình bỏ ra khiến teen dễ sống ích kỷ, không biết tôn trọng giá trị lao động của người khác mà chỉ biết hưởng thụ, đua đòi. Về sau khi điều kiện sống không phù hợp, không đáp ứng đủ các nhu cầu, teen dễ nảy sinh những tật xấu ảnh hưởng đến an ninh trật tự xã hội do không thể tự kiềm chế được bản thân khi các nhu cầu vô hạn, không có điểm dừng. Do đó, thiết nghĩ giáo dục cho teen biết tiết kiệm, quý trọng đồng tiền, chi tiêu hợp lý là những kỹ năng sống rất cần thiết cho tương lai. Khi trưởng thành bạn trẻ sẽ có trách nhiệm với bản thân và gia đình, không có thói quen ỷ lại, dựa dẫm vào cha mẹ, mà biết tự lực, biết tiêu xài, chi tiêu theo hoàn cảnh và khả năng, biết chủ động trong cuộc sống, ứng phó linh hoạt với hoàn cảnh sống... Bên cạnh đó, gia đình và nhà trường cần tăng cường tuyên truyền giáo dục mối quan hệ, ứng xử, khuyến khích bạn trẻ tham gia vào các hoạt động văn nghệ, thể dục thể thao, sinh hoạt cộng đồng, biết ý thức và có lối sống phù hợp với văn hóa và bản sắc của con người Việt Nam. Dù vẫn biết hình thức bề ngoài có vai trò nhất định để mỗi người khẳng định bản thân, nhưng nếu cứ cố “nhắm mắt” mà chạy theo trào lưu, không quan tâm điều kiện và hoàn cảnh của mình thì chẳng khác nào tự mình hại mình. Bởi giá trị đích thực của con người không chỉ thể hiện qua vẻ bề ngoài...
Bài 2: ...Đến những fan “cuồng”!
BÌNH MINH - VIÊT KHÁNH