“Sản lượng ngành sản xuất giảm nhẹ trong tháng 4 phản ánh quan điểm thận trọng của các doanh nghiệp (DN) Việt Nam. Mặc dù nhu cầu ngoại đã có sự cải thiện, nhưng nhu cầu nội địa còn yếu đã làm cho các nhà sản xuất phải thận trọng trong việc tích trữ hàng tồn kho...”. Đó là nhận định từ các chuyên gia HSBC về tình hình thị trường cũng như tâm lý lo ngại của DN về nhu cầu tiêu dùng khi người dân thực hiện thắt chặt chi tiêu trong bối cảnh khó khăn hiện nay. Trao đổi với phóng viên Báo Bình Dương, đại diện nhiều DN trên địa bàn tỉnh cũng bày tỏ sự lo lắng về lượng hàng tồn kho, đình trệ sản xuất do khó khăn đầu ra...
Nhu cầu yếu, sản xuất giảm!
Báo cáo nghiên cứu chỉ số nhà quản trị mua hàng (Purchasing Managers Index - PMI) của ngành sản xuất của HSBC mới đây phát đi cho biết những dữ liệu được thu thập từ cuộc khảo sát hàng tháng về các điều kiện kinh doanh trong lĩnh vực sản xuất của Việt Nam. Khảo sát này giới thiệu PMI, trên 50,0 điểm cho thấy các điều kiện kinh doanh đang được cải thiện so với tháng trước, ngược lại kết quả dưới 50,0 điểm cho thấy sự giảm sút. Theo báo cáo này, chỉ số PMI ngành sản xuất Việt Nam đã giảm từ mức 50,0 điểm vào tháng 3 xuống còn 49,5 điểm vào tháng 4, báo hiệu điều kiện kinh doanh tổng thể trong tháng đã xấu đi, tiếp theo sự đình trệ của các kỳ khảo sát trước đó. 6 trong 7 tháng vừa qua, chỉ số PMI thể hiện các điều kiện kinh doanh đi xuống với mức thấp nhất được ghi nhận vào tháng 2-2012. Nguyên nhân các điều kiện kinh doanh tổng thể của tháng 4 giảm là do sản lượng sản xuất yếu kém đã triệt tiêu sự gia tăng của lượng đơn đặt hàng mới. Cuộc khảo sát tháng 4 cho thấy mức độ sản xuất của ngành sản xuất Việt Nam đã giảm nhẹ làm đảo chiều xu hướng tăng của tháng 3. Tuy nhiên, việc giảm sản lượng đã chậm hơn nhiều so với thời điểm đầu năm, chủ yếu là nhờ số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu mới và việc hoàn thành một số lượng lớn các công việc tồn đọng vào tháng 4 đã giúp hỗ trợ sản xuất.
Sản lượng sản xuất sẽ kỳ vọng tăng trưởng nhờ một số tín hiệu tích cực từ xuất khẩu. Trong ảnh: Sản xuất giày da xuất khẩu tại Thaibinhshoe Group
Nhận định về tình hình thị trường nội địa, nhiều DN sản xuất tại Bình Dương, cho rằng kể từ khi các chính sách vĩ mô tập trung kiểm soát lạm phát, nhu cầu trên thị trường đã giảm khá mạnh do người dân thực hiện tiết kiệm, thắt chặt chi tiêu. “Bắt đầu từ các siêu thị, doanh số giảm đi vì người dân giảm sức mua, siêu thị hạn chế nhập hàng, khiến cho các nhà sản xuất hàng tiêu dùng cũng phải giảm năng lực sản xuất, nguồn cung phải giảm nếu không muốn lượng hàng tồn kho tăng lên...”, giám đốc một siêu thị trên địa bàn TX.Thủ Dầu Một, nhận định. Không chỉ đối với nhóm sản xuất hàng tiêu dùng có sự sụt giảm, mà ngay cả các lĩnh vực sắt thép, vật liệu xây dựng cũng đang thể hiện sự tụt giảm mạnh khi cầu nội yếu đi. Đại diện một công ty vật liệu xây dựng tại Bình Dương cho biết, thị trường bất động sản (BĐS) đang đóng băng, hầu như các chủ đầu tư những dự án BĐS ngừng thi công hoặc xây dựng cầm chừng, khiến cho nhu cầu về vật liệu xây dựng giảm khá mạnh. Để “giải cứu” các DN trong lĩnh vực vật liệu xây dựng thì trước hết là chính sách phải khơi thông được đầu ra, tạo ra nhu cầu trên thị trường. Nghĩa là, chỉ khi nào thị trường BĐS trở nên sáng sủa, ấm dần lên thì DN vật liệu xây dựng mới tìm thấy chiếc phao cứu sinh. Hiện nay, DN trong ngành này chỉ có thể sản xuất cầm chừng, vừa sản xuất, vừa nghe ngóng nhu cầu trên thị trường, không thể tăng sản lượng khi mà đầu ra gặp khó khăn!Hy vọng vào xuất khẩu
Trong khi nhu cầu nội địa giảm, kéo theo sản lượng của các ngành sản xuất sụt giảm thì báo cáo PMI của HSBC cũng cho thấy những tín hiệu vui dành cho các nhà sản xuất xuất khẩu. Báo cáo này cho biết, lần đầu tiên kể từ tháng 11-2011, các nhà sản xuất xuất khẩu Việt Nam đã ghi nhận mức tăng tổng thể về số lượng đơn đặt hàng mới. Nhu cầu hàng xuất khẩu mạnh hơn là động lực chính cho tăng trưởng trong tháng 4 khi số lượng đơn đặt hàng mới từ nước ngoài được cải thiện suốt 3 tháng liên tiếp. Hơn nữa, theo dữ liệu tháng 4, số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu mới trong ngành sản xuất Việt Nam đã đạt mức tăng tổng thể nhanh nhất kể từ thời điểm bắt đầu cuộc khảo sát vào tháng 4-2011. Các công ty cho biết lượng hàng xuất khẩu đi Trung Quốc tăng mạnh hơn cùng với sự hồi phục doanh số bán hàng ở Nhật Bản đã giúp bù đắp cho nhu cầu yếu kém từ thị trường Tây Âu. Lượng đơn đặt hàng mới tăng lên cùng với các kế hoạch mở rộng đã tạo thêm việc làm tại các công ty sản xuất trong tháng 4. Nhiều DN sản xuất các mặt hàng dệt may, giày da tại Bình Dương đã có các đơn hàng từ Nhật Bản đều hồ hởi khi một mặt có được các đơn hàng mới, một mặt sẽ nhận được các chính sách hỗ trợ về phí, thuế VAT và thuế TNDN trong gói “giải cứu” DN đang được Chính phủ triển khai do nằm trong diện sản xuất hàng xuất khẩu sử dụng nhiều lao động.
Tuy nhiên, theo nhận định từ các chuyên gia HSBC, các nhà sản xuất Việt Nam vẫn thận trọng trong chính sách quản lý hàng tồn kho tháng 4 với hoạt động mua hàng hóa đầu vào và tồn kho hàng hóa trước sản xuất đều giảm đi kể từ tháng 3. Việc tiết giảm lượng hàng tồn kho xuất phát từ nỗ lực của các công ty muốn kiểm soát chặt chẽ nguồn vốn lưu động và tránh tích lũy hàng tồn không cần thiết. Bình luận về cuộc khảo sát chỉ số PMI ngành sản xuất Việt Nam, một nhà kinh tế châu Á của HSBC cho biết sản lượng ngành sản xuất giảm nhẹ trong tháng 4 phản ánh quan điểm thận trọng của các DN Việt Nam. Mặc dù nhu cầu ngoại đã có sự cải thiện nhưng nhu cầu nội địa còn yếu đã làm cho các nhà sản xuất phải thận trọng trong việc tích trữ hàng tồn kho.
Trong thời gian tới, với kỳ vọng tăng trưởng xuất khẩu sẽ mạnh dần lên nhờ quá trình phục hồi của nhu cầu từ các thị trường quốc tế, đặc biệt là Trung Quốc, Nhật Bản và Mỹ, cho dù nhu cầu nội địa vẫn yếu kém, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam có thể sẽ tiếp tục giảm lãi suất trong các quý tới để hỗ trợ tiêu dùng, kích thích nhu cầu thị trường nội địa.
THÀNH SƠN
